Ο πρώτος στίχος

«Θυμάμαι παιδί που έγραψα κάποτε τον πρώτο στίχο μου.
Από τότε ξέρω ότι δεν θα πεθάνω ποτέ -
αλλά θα πεθαίνω κάθε μέρα».
Tάσος Λειβαδίτης, «Ο πρώτος στίχος»



Τετάρτη 5 Ιουνίου 2019

ΝΕΟΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ

Νεοσυμβολισμός φύλλα εργασίας

Μετά από ανάγνωση στην τάξη ποιημάτων που ανήκουν στο ρεύμα του Νεοσυμβολισμού, εξάσκηση με φύλλα εργασίας και επεξεργασία του ποιήματος του Ν. Λαπαθιώτη με τον τίτλο Νυχτερινό, οι μαθητές κλήθηκαν σε μια δραστηριότητα δημιουργικής γραφής να γράψουν ένα δικό τους ποίημα με τον τίτλο Νυχτερινό.
Ας δούμε κάποιες απόπειρες:

Νυχτερινό
Η Κύπρια θεά άναψε τ' άστρα
μοίρασαν φως στις μόνες ψυχές
αυτές που μπλέχτηκαν στα όνειρα τα ξένα
ψάχνοντας μάταια το άλλο τους μισό

Κάθε ψυχή ένα άστρο
κάθε άστρο μια ευχή
που η Κύπρια θεά εκπληρώνει
όταν άστρο με άστρο ανταμώνει.
                                    Σωτήρης Μ.


Νυχτερινό
Πέφτει το φως του ήλιου
Το σκοτάδι ξεπροβάλλει
Ένα ατελείωτο τίποτα
κυριεύει τα πάντα.
Η γη σταματά να γυρίζει
και το φεγγάρι με τ' άστρα 
δίνουν τη δική τους παράσταση
                                 Αθηνά Μπ.


Νυχτερινό
Πώς γίνεται αυτό;
Γιατί να γίνεται αυτό;
Σε ένα βράδυ μοναχός
να χάνω όσα αγαπώ.
Και απελπισμένος κοίταζα 
τ' άστρα και το φεγγάρι
που μου θύμιζαν τα μάτια σου 
και το απαλό σου χάδι.
                              Γιάννης Ms


Νυχτερινό
Μες τη νύχτα τη βαριά
πάλι μόνος μου χωρίς παρηγοριά
σαν την άμμο να φεύγει η ζωή μου
που μόνος μου έχω απομείνει
στο σκοτεινιασμένο μου σπίτι
που οι τύψεις γυρίζουν μες στο μυαλό μου
για όλα όσα έχω πράξει
στους ξεπροβοδισμένους ανθρώπους 
που τώρα πια είναι παρελθόν.
                                   Μαρία Μ.


Νυχτερινό
Οι χρυσορόδινες αχτίδες του ήλιου ξαναπεθαίνουν
Το φεγγαρόφως ποτίζει με δηλητήριο τα σωθικά μου
Η θάλασσα πνίγειτις γλυκές μου αναμνήσεις
Το ιερό τέρας τσαλαπατά τα χαμένα μου ονείρατα
Σαν τύραννος ραγίζει τη ματωμένη μου ψυχή
Και με κλείνει πάλι στο αγκάθινο κελί
που 'ναι φτιαγμένο από ατόφιο θυμό
Στα όρια του θράσους σκαρφαλώνω για να ξεφύγω
Όμως με τις παγωμένες του αλυσίδες
μου κόβει την αναπνοή
Η καρδιά μου αποδημητικό πτηνό
Και η ψυχή μου χωρίς στέγη
Νιώθω από μέσα νεκρός
και το νήμα της ζωής μου να κόβει σιγά σιγά η Άτροπος
Ω ελαφηβόλε Άρτεμι,
δωσ' μου για λίγο το ιερό σου τόξο
με τα φαρμακερά σου βέλη
να το εξαϋλώσω
Κι εσύ Αθηνά,γλαυκώπιδα και πολυλλίστη
πότισε με με μια σταγόνα απ' το νου σου
για να το σβήσω από τη φαντασία μου
Η Νύξ κρύβεται για να μην τη δει η Μέρα
Όμως αυτό θα επιστρέψει...
                                            Γιάννης Μ.



Τρίτη 28 Μαΐου 2019

Νεότερη Ποίηση

Διαβάστε ξανά τα χαρακτηριστικά του Συμβολισμού και του Υπερρεαλισμού στην ποίηση από την εισαγωγή του σχολικού βιβλίου και προσπαθήστε να γράψετε και να αναρτήσετε τα δικά σας ποιήματα ακολουθώντας τις αρχές τους.
Θα σχολιαστούν στη συνέχεια ως προς το ρεύμα στο οποίο ανήκουν.
Ακολουθούν κάποιες απόπειρες, τις οποίες μπορείτε να σχολιάσετε:

(Χωρίς τίτλο)
Η ψυχή είναι ένας τόπος άγραφος
με συναισθήματα χωρίς όρια
σαν μια αμυγδαλιά
άλλοτε ανθισμένη, άλλοτε λυπημένη.
Ποιός άραγε θα ξέρει;
Ιωάννα Σ. Β2
14/1/2019

Ύπνος
Φόβος μέσα στα σκοτάδια
Ο Θεός το φως του μονοπατιού
Τα μάτια τα παράθυρα της ψυχής
Η ησυχία πνίγει τη γη
Κατάμαυρο νερό καίγεται
και η φωνή μου ουρλιάζει.
Θεέ, ξύπνησέ με από αυτόν τον εφιάλτη,
για να δω το φως το λευκό
και τα φτερά του περιστεριού
να μου φέρει την ελευθερία.
Βαλεντίνος Α. Β1  
15/1/2019

(Χωρίς τίτλο)
Θέλω να βγω να φωνάξω
Τη φωνή μου έχουν κλέψει και πρέπει να τη βρω
Να ζει άραγε;
Ή μήπως την κρατούν αιχμάλωτη;
Πρέπει να τη βρω να μη σωπάσει.
Ελίζα Κ. Β1
15/1/2019

Surrealism
Όνειρο Πράξη
Φαγητό Σπίτι
Ανάμεσα στην αλήθεια
ΕΝΤΑΣΗ - φωνές - ΓΕΛΙΑ.
Άντζελα Σ. Β2 
14/1/2019

Δευτέρα 27 Μαΐου 2019

Το πιο σύντομο ποίημα

Σύμφωνα με το Λεξικό Λογοτεχνικών όρων, το χαϊκού είναι ένα υπερβολικά σύντομο ποίημα. Αποτελείται από τρεις μόνο στίχους. Στην πιο συνηθισμένη μορφή χαϊκού, ο πρώτος στίχος έχει πέντε συλλαβές, ο δεύτερος επτά και ο τρίτος πέντε. Πρόκειται για ένα ποιητικό είδος που προέρχεται από την ιαπωνική λογοτεχνία και λόγω της συντομίας του, μπορεί να χαρακτηριστεί και ως «ακαριαίο» ποίημα. Συνολικά, αποτελείται από 17 μόνο συλλαβές.


π.χ.Βουλιάζει ο κόσμος
(=5 συλλαβές)
κρατήσου, θα σ' αφήσει
(=7 συλλαβές)
μόνο στον ήλιο.
(=5 συλλαβές)
Γ. Σεφέρης





Το χαϊκού, ως προς το περιεχόμενο και το θέμα του, προσπαθεί να συλλάβει και να εκφράσει την ουσία μιας στιγμής μέσα από μιαν απλή εικόνα. Παρ' όλη την υπερβολική του συντομία, το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του είναι η σαφήνεια.



Συνήθως στα χαϊκού τα ρήματα χρησιμοποιούνται σε ενεστώτα χρόνο, για να εκφράσουν την αίσθηση, το συναίσθημα και τη διάθεση μιας παροντικής στιγμής. Γενικότερα, η ευστοχία ενός χαϊκού εξαρτάται από το αν θα μπορέσει, μέσα στη φραστική του συντομία και τη νοηματική του πυκνότητα, να εκφράσει με πρωτότυπο και ευρηματικό τρόπο αυτό που έχουμε στην ψυχή μας μια συγκεκριμένη στιγμή.
Τα χαϊκού συµπυκνώνουν ευφυΐα και σοφία, που εκφράζονται µε λυρική, ή άλλοτε, χιουµοριστική διάθεση, ενώ συχνά υπάρχει το στοιχείο της έκπληξης. Στα χαϊκού σηµαντική θέση έχουν η φύση, οι εποχές και τα χρώµατα, η οµορφιά των λέξεων και των αντιθέσεων, ενώ το νόηµα κάποιες φορές αποκτά δευτερεύουσα σηµασία. 


Οι βασικοί κανόνες για τη σύνθεση ενός χαϊκού είναι:
1. Ο κανόνας των 5-7-5 συλλαβών ανά στίχο
2. Η ύπαρξη μιας λέξης που παραπέμπει σε κάποια εποχή του χρόνου
3. Μια λέξη που προκαλεί μια στιγμιαία παύση στο τέλος του πρώτου ή του δεύτερου στίχου.
Μερικά παραδείγματα χαϊκού θα βρείτε εδώ
Διαβάστε κι άλλες πληροφορίες για τα χαϊκού και στη συνέχεια εξασκηθείτε με τις ασκήσεις που δίνονται εδώ, για να γράψετε τα δικά σας χαϊκού.


Μια απόπειρα:

Δώσε μου λίγα
και πάρε από μένα
ό τι σου δίνω.

Λένα Μ. 26/6/2019

Γιατί διαβάζουμε ποίηση;


Την πιο γνωστή κινηματογραφική απάντηση στο ερώτημα αυτό την παίρνουμε από τον Robin Wiilliams στο ρόλο του καθηγητή Κίτινγκ σε μια ταινία του 1989.
Η ταινία "Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών"αφηγείται την ιστορία ενός καθηγητή Αγγλικών, του Τζον Κίτινγκ. Το 1959 διδάσκει στο σχολείο, που ήταν και ο ίδιος μαθητής, στην Ακαδημία Γουέλτον. Οι μαθητές του, παιδιά συντηρητικών οικογενειών, μαθαίνουν από τον αντισυμβατικό καθηγητή πώς να πάνε κόντρα στο κατεστημένο και πώς να απελευθερώσουν τις καταπιεσμένες επιθυμίες τους. Μέσα από τον ανορθόδοξο, για το σχολείο και την εποχή, τρόπο διδασκαλίας του, ο Κίτινγκ μαθαίνει στα παιδιά ότι η ποίηση δεν υπάρχει μόνο στα βιβλία αλλά και στη ζωή. Εμπνέει τους μαθητές του, οι οποίοι ακολουθούν τον τρόπο σκέψης του και η ζωή τους αλλάζει για πάντα. Το σενάριο της ταινίας έγραψε ο Τομ Σούλμαν και ήταν το πρώτο του. Η υπόθεση βασίστηκε εν μέρει στις αληθινές εμπειρίες του σεναριογράφου κατά τη φοίτησή του στο Montgomery Bell Academy με καθηγητή τον Samuel F. Pickering, ο οποίος ακολουθούσε ένα αντισυμβατικό στυλ διδασκαλίας.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο εδώ

Δείτε την απάντηση του καθηγητή Κίτινγκ στο βίντεο που ακολουθεί.